Ποια είναι τα κυριότερα "Προγράμματα Ασφάλισης" που προσφέρει ο ΟΑΕΠ;

Τα κυριότερα Προγράμματα Ασφάλισης που προσφέρει ο ΟΑΕΠ είναι τα εξής:

1. Πρόγραμμα Ασφάλισης Βραχυπρόθεσμων Εξαγωγικών Πιστώσεων.

Το «Πρόγραμμα Ασφάλισης Βραχυπρόθεσμων Εξαγωγικών Πιστώσεων» μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί ένα από τα «κλασσικά» προϊόντα του κλάδου ασφάλισης πιστώσεων, ενώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι, διεθνώς εφαρμόζεται και από τις ιδιωτικές εταιρίες ασφάλισης πιστώσεων, αλλά και από τις αντίστοιχες κρατικές, δηλ. τους κρατικούς ΟΑΕΠ.

Με το Συμβόλαιο Ασφάλισης Βραχυπρόθεσμων Εξαγωγικών Πιστώσεων, οι Έλληνες εξαγωγείς μπορούν να ασφαλίσουν εμπορικούς και πολιτικούς κινδύνους μη πληρωμής, με την προϋπόθεση ότι οι πιστώσεις που παρέχουν σε πελάτες του εξωτερικού έχουν βραχυπρόθεσμη διάρκεια, δηλ. μέχρι 12 μήνες.

Το Συμβόλαιο μπορεί να έχει διάρκεια μερικών μηνών, ή και ενός έτους, όσο δηλ. υπολογίζει ο εξαγωγέας ότι θα διαρκέσει η περίοδος φορτώσεων προς τους ξένους πελάτες του. Συνήθως, τα συμβόλαια αυτά έχουν ετήσια διάρκεια (και αυτό προτείνει πάντα ο ΟΑΕΠ), αφού δεν υπάρχει λόγος να γίνονται 2, ή 3, ή 4 συμβόλαια μέσα στον ίδιο χρόνο. Βέβαια, μπορεί να υπάρξει περίπτωση, όπου έχουμε μία και μοναδική φόρτωση προς ένα πελάτη εξωτερικού, οπότε αναγκαστικά υπογράφεται συμβόλαιο για αυτή τη μία και μοναδική φόρτωση. Θα πρέπει να τονίσουμε, ότι αν παραστεί ανάγκη, κατά τη διάρκεια ισχύος ενός συμβολαίου, να προστεθεί ένας νέος πελάτης (ή και περισσότεροι), πράγμα που δεν μπορούσε ο ασφαλισμένος εξαγωγέας να προβλέψει κατά την υποβολή της αίτησης, τότε δεν υπογράφεται νέο συμβόλαιο, αλλά απλά μία «Πρόσθετη Πράξη», φυσικά μετά από έγγραφο αίτημα του ασφαλισμένου εξαγωγέα. Επίσης, η ίδια διαδικασία ισχύει και για άλλου είδους μεταβολές, όπως π.χ. η αλλαγή του τρόπου πληρωμής, η διάρκεια των φορτώσεων, κλπ.

Κάτι άλλο που θα πρέπει οπωσδήποτε να τονισθεί, για πληρέστερη ενημέρωση των ενδιαφερόμενων Ελλήνων εξαγωγέων, είναι ότι ο ΟΑΕΠ προσφέρει δύο Προγράμματα Ασφάλισης Βραχυπρόθεσμων Εξαγωγικών Πιστώσεων. Το «Πρόγραμμα Ασφάλισης Μεμονωμένων Φορτώσεων» και το «Πρόγραμμα Ασφάλισης GLOBAL ».

Και τα δύο παραπάνω Προγράμματα Ασφάλισης μπορούν να έχουν ετήσια διάρκεια, αλλά υπάρχουν ορισμένες βασικές διαφορές μεταξύ τους. Στην περίπτωση του «Προγράμματος Ασφάλισης Μεμονωμένων Φορτώσεων», ο εξαγωγέας επιλέγει τους πελάτες εξωτερικού για τους οποίους ζητά ασφάλιση, ενώ στην περίπτωση του «Προγράμματος Ασφάλισης GLOBAL » είναι υποχρεωμένος να ασφαλίσει όλες τις φορτώσεις του, προς όλους τους πελάτες εξωτερικού, προς όλες τις χώρες. Οι μόνες φορτώσεις που μπορεί να εξαιρέσει, είναι εκείνες που έχουν τρόπο διακανονισμού CAD ( Cash Against Documents ) και ILC ( Irrevocable Letter of Credit ).

Θα πρέπει να τονίσουμε τέλος, ότι προϋπόθεση για ασφάλιση GLOBAL είναι να έχει ο ενδιαφερόμενος εξαγωγέας ετήσιο εξαγωγικό τζίρο τουλάχιστον 1.000.000 Ευρώ, ενώ το κόστος ασφάλισης για τα Συμβόλαια GLOBAL είναι περίπου κατά 50% χαμηλότερο από εκείνο των Συμβολαίων Μεμονωμένων Φορτώσεων.

Tο συνολικό ανώτατο ύψος αποζημίωσης για όλους τους επελθόντες κινδύνους και για όλες τις επελθούσες ζημίες που καλύπτονται με το παρόν ασφαλιστήριο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβεί το τριακονταπλάσιο (30πλάσιο) των καταβληθέντων στον ΟΑΕΠ ασφαλίστρων, αφαιρουμένων τυχόν επασφαλίστρων και ασφαλίστρων που αντιστοιχούν σε φορτώσεις κατά τον χρόνο τυχόν εγκριθείσας παράτασης διάρκειας φορτώσεων.

2. Πρόγραμμα Ασφάλισης Μεσο-μακροπρόθεσμων Εξαγωγικών Πιστώσεων.

Το Πρόγραμμα αυτό αφορά ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων μεσοπρόθεσμης διάρκειας (2- 5 χρόνια), ή μακροπρόθεσμης διάρκειας (πάνω από 5 χρόνια), έναντι εμπορικών και πολιτικών κινδύνων μη πληρωμής. Εξυπακούεται ότι, στην περίπτωση αυτή πρόκειται για «επί πιστώσει» πώληση προϊόντων που δικαιολογεί εξόφληση σε 2, ή 5, ή και περισσότερα χρόνια. Πρόκειται δηλ. όχι για «καταναλωτικά», αλλά για «ενδιάμεσα» ή «κεφαλαιουχικά» προϊόντα μεγάλης αξίας (μηχανήματα, καλώδια, τηλεπικοινωνιακό υλικό, αγωγούς, κλπ.).

Η διαδικασία ασφάλισης, αποζημίωσης, κλπ. είναι περίπου η ίδια με εκείνη του Προγράμματος Βραχυπρόθεσμων Εξαγωγικών Πιστώσεων, με τη διαφορά ότι τώρα έχουμε διαφορετικό έντυπο αίτησης και συμβολαίου, καθώς και ένα μόνο τύπο Προγράμματος (δηλ. δεν υπάρχει Πρόγραμμα GLOBAL ), αφού οι πωλήσεις αυτού του είδους αφορούν κάθε φορά «συγκεκριμένο σχήμα» που διέπεται από συγκεκριμένη «εξαγωγική σύμβαση» (export contract).

Με άλλα λόγια, κάθε Ασφαλιστήριο Συμβόλαιο αποτελεί «ειδική περίπτωση» ( case - by - case ), ενώ συντάσσεται με βάση την υπάρχουσα εξαγωγική σύμβαση.

3. Προγράμματα Ασφάλισης Πιστώσεων στον Αγοραστή (Buyer ' s Credit)

Τα Προγράμματα Ασφάλισης Πιστώσεων στον Αγοραστή ( Buyer ' s Credit ) διαφέρουν από τα αναφερθέντα παραπάνω Προγράμματα Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων ( Supplier ' s Credit ), κατά τον εξής τρόπο: Ενώ στα Προγράμματα Ασφάλισης Πιστώσεων της μορφής «Supplier ' s Credit» ο ΟΑΕΠ ασφαλίζει τον Έλληνα εξαγωγέα έναντι εμπορικών και πολιτικών κινδύνων μη πληρωμής, στα Προγράμματα Ασφάλισης Πιστώσεων της μορφής «Buyer ' s Credit», ο ΟΑΕΠ ασφαλίζει την ελληνική τράπεζα (ή το υποκατάστημα ξένης τράπεζας στην Ελλάδα), η οποία δανείζει τον ξένο αγοραστή, προκειμένου αυτός να αγοράσει ελληνικά προϊόντα ή υπηρεσίες (π.χ. κατασκευή τεχνικού έργου).

Στα Προγράμματα Ασφάλισης Πιστώσεων της μορφής « Buyer ' s Credit » έχουμε δύο υποπεριπτώσεις, ανάλογα με το ποιος είναι ο δανειοδοτούμενος ξένος αγοραστής. Είτε θα είναι ένα ξένο Κράτος (μέσω της Κεντρικής Τράπεζάς του, ή μιας first class τράπεζας), είτε ένας ξένος δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας που αγοράζει ελληνικά προϊόντα ή υπηρεσίες.

Ο ΟΑΕΠ εφαρμόζει μόνο την πρώτη από τις παραπάνω δύο περιπτώσεις, η οποία είναι γνωστή διεθνώς και σαν « Line of Credit », ή « Revolving Credit Facility », ενώ οι διαδικασίες υλοποίησης της σχετικής πίστωσης γίνονται σε διακρατικό επίπεδο.

4. Πρόγραμμα Ασφάλισης Τεχνικών Έργων Εξωτερικού.

Όπως είναι γνωστό, τα περισσότερα έργα εξωτερικού εκτελούνται για λογαριασμό δημόσιων ή ιδιωτικών φορέων σε χώρες εκτός ΟΟΣΑ, όπου ο κίνδυνος μη πληρωμής είναι μεγάλος, λόγω της πολιτικής και οικονομικής αστάθειας που επικρατεί ακόμα και σήμερα σε αρκετές από τις παραπάνω χώρες.

Για κάθε τεχνικό έργο υπάρχουν δύο φάσεις (περίοδοι), δηλ. η περίοδος κατασκευής και η περίοδος αποπληρωμής. Η περίοδος κατασκευής διαρκεί από 3 -18 μήνες (ή και περισσότερο), ενώ η περίοδος αποπληρωμής διαρκεί από 3 - 10 χρόνια (ή και περισσότερο). Ο ΟΑΕΠ, εφόσον του ζητηθεί, μπορεί να καλύψει τους πολιτικούς κινδύνους που μπορεί να συμβούν κατά την περίοδο κατασκευής (π.χ. πόλεμος, σοβαρές πολιτικές ταραχές, εθνικοποίηση, αυθαίρετες κρατικές ενέργειες όπως η άρση παραχωρηθέντος δικαιώματος χρήσης γης, υδάτινων πόρων, κλπ. ( concession agreement ), καθώς και η άρση παραχωρηθείσας άδειας π.χ. σε περίπτωση ενέργειας, τηλεφωνικών επικοινωνιών, κλπ. ( license ). Επίσης, ο ΟΑΕΠ μπορεί να καλύψει εμπορικούς και πολιτικούς κινδύνους που μπορεί να συμβούν κατά την περίοδο αποπληρωμής της αξίας του έργου.

Όσον αφορά στην καταβολή των ασφαλίστρων στον ΟΑΕΠ, εφόσον πρόκειται για ασφάλιση της κατασκευαστικής περιόδου, εννοείται ότι τα ασφάλιστρα θα πρέπει να καταβάλλονται εξ ολοκλήρου με την έναρξη της κατασκευαστικής περιόδου, ενώ αν πρόκειται για ασφάλιση της περιόδου αποπληρωμής, τα ασφάλιστρα θα πρέπει να καταβάλλονται, είτε εφάπαξ με την έναρξη της κατασκευαστικής περιόδου, είτε σε δόσεις αλλά με ολοσχερή εξόφληση μέχρι το τέλος της κατασκευαστικής περιόδου.

Τέλος, όσον αφορά τη διαδικασία ασφάλισης, υπάρχει ειδικό έντυπο αίτησης που η ενδιαφερόμενη τεχνική εταιρεία υποβάλει στον ΟΑΕΠ, καθώς και ειδικό έντυπο ασφαλιστηρίου συμβολαίου (με ειδικούς και γενικούς όρους). Μαζί με το έντυπο αίτησης υποβάλλονται και συγκεκριμένα δικαιολογητικά, το βασικότερο των οποίων είναι η σύμβαση μεταξύ της ελληνικής τεχνικής εταιρίας και του ξένου φορέα που θα παραλάβει και θα πληρώσει το τεχνικό έργο.

Επειδή, στις περισσότερες περιπτώσεις, η ενδιαφερόμενη να ασφαλιστεί ελληνική εταιρία δεν μπορεί να προσκομίσει, αμέσως με την αίτηση, όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, έχει καθιερωθεί στον ΟΑΕΠ η διαδικασία της «κατ'αρχήν έγκρισης» από το Δ.Σ., όπου δηλ. εξετάζεται η ασφαλισιμότητα του συγκεκριμένου «σχήματος» με βάση τον ιδρυτικό νόμο του ΟΑΕΠ, η ασφαλισιμότητα της χώρας υποδοχής, η φερεγγυότητα του ξένου φορέα (δημόσιου ή ιδιωτικού) που θα παραλάβει και θα πληρώσει το έργο, κλπ. Στη συνέχεια, δηλ. μετά την κατ'αρχήν έγκριση από το Δ.Σ., και μετά την υποβολή στον ΟΑΕΠ όλων των υπόλοιπων απαραίτητων δικαιολογητικών, ακολουθεί η διαδικασία της «οριστικής έγκρισης» από το Δ.Σ., οπότε και καταρτίζεται το σχετικό ασφαλιστήριο συμβόλαιο.

5. Πρόγραμμα Ασφάλισης Επενδύσεων Εξωτερικού.

Στις διάφορες αναπτυσσόμενες χώρες, και κυρίως στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, όπου κατευθύνονται οι περισσότερες ελληνικές επενδύσεις, η πολιτική και οικονομική κατάσταση είναι ακόμα ρευστή, πράγμα που εκθέτει σε κίνδυνο την απρόσκοπτη λειτουργία των ελληνικών επενδύσεων.

Με το Πρόγραμμα Ασφάλισης Επενδύσεων Εξωτερικού, ο ΟΑΕΠ καλύπτει τους πολιτικούς κινδύνους στους οποίους είναι εκτεθειμένες οι ελληνικές επενδύσεις εξωτερικού, όπως είναι π.χ. ο πόλεμος (εμφύλιος ή όχι), η εθνικοποίηση ή απαλλοτρίωση της επένδυσης, η απαγόρευση μεταφοράς συναλλάγματος (transfer risk), καθώς και οι συγκεκριμένες κρατικές ενέργειες (breach of contract) που εμποδίζουν την ολοκλήρωση της επένδυσης, ή που την καθιστούν μη βιώσιμη, όπως είναι η άρση παροχής δικαιωμάτων χρήσης γης, υδάτινων πόρων, κλπ. (concession agreement) ή αδειών εκμετάλλευσης (license) στους κλάδους ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, κλπ.

Αυτό που θα πρέπει να τονιστεί, είναι το γεγονός ότι ο ΟΑΕΠ καλύπτει μόνο τους πολιτικούς κινδύνους που αναφέραμε παραπάνω, ενώ τον εμπορικό κίνδυνο της μη επιτυχούς λειτουργίας της επένδυσης (δηλ. αν η επένδυση αποφέρει ζημίες) τον φέρει αποκλειστικά ο Έλληνας επενδυτής.

Σημειώνεται ότι η παραπάνω πρακτική εφαρμόζεται από όλους τους ΟΑΕΠ που ασφαλίζουν επενδύσεις εξωτερικού, καθώς και από τη MIGA ( Multilateral Investment Guarantee Agency ) που επίσης ασφαλίζει επενδύσεις εξωτερικού έναντι πολιτικών κινδύνων και αποτελεί θυγατρικό φορέα της Διεθνούς Τραπέζης ( World Bank ).

Θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι, οι άμεσες επενδύσεις εξωτερικού που ασφαλίζει ο ΟΑΕΠ μπορούν να έχουν τη μορφή νέας βιομηχανικής ή εμπορικής εταιρίας που δημιουργείται στο εξωτερικό, ή την απλή συμμετοχή ( equity investment ) σε υπάρχουσα και λειτουργούσα εταιρία στο εξωτερικό, κλπ. Εννοείται ότι, σε περίπτωση που η νέα επένδυση εξωτερικού προκύπτει από συνεργασία Ελλήνων και ξένων επιχειρηματιών ( joint - venture ), τότε ο ΟΑΕΠ ασφαλίζει μόνο την αξία που αντιστοιχεί στο ποσοστό της ελληνικής συμμετοχής.

Θα πρέπει να τονιστεί κάτι άλλο που επίσης αποτελεί διεθνή πρακτική, ότι δηλαδή η προς ασφάλιση επένδυση πρέπει να είναι «νέα». Με άλλα λόγια, δεν μπορεί να ασφαλιστεί μία επένδυση εξωτερικού που έγινε πριν 2 ή 3 ή 5 χρόνια, ενώ από την άλλη μεριά, «νέα» επένδυση αποτελεί μία επέκταση ήδη υπάρχουσας επένδυσης, ή η αγορά υπάρχουσας βιομηχανικής ή εμπορικής υποδομής (εργοστάσια, κτίρια, κλπ.), η οποία με τις αναγκαίες μετατροπές, βελτιώσεις, κλπ. χρησιμοποιείται για τη λειτουργία μιας «νέας» επένδυσης.

Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι για την έγκριση των Ασφαλιστηρίων Συμβολαίων Επενδύσεων Εξωτερικού, ακολουθείται η ίδια διαδικασία έγκρισης από το Δ.Σ. του ΟΑΕΠ, όπως και για τα Τεχνικά Έργα. Δηλαδή, η έγκριση γίνεται σε δύο φάσεις, με πρώτη την «κατ' αρχήν έγκριση», και στη συνέχεια, με την υποβολή όλων των δικαιολογητικών, την «τελική έγκριση»

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >